Niedoczynność Tarczycy

Czym jest niedoczynność tarczycy?

Niedoczynność tarczycy to stan, gdy jest za mało hormonów tarczycy. Najczęściej w badaniach obserwuje się tzw. subkliniczną niedoczynność tarczycy – dochodzi wtedy do wzrostu stężenia TSH,a wolne hormony tarczycy (fT4 i fT3) są jeszcze w normie. W jawnej niedoczynności tarczycy oprócz wzrostu TSH obserwuje się spadek stężenia fT4 i fT3.

Do niedoczynności tarczycy może dochodzić w przebiegu:

• choroby Hashimoto, czyli przewlekłego autoimmunologicznego (limfocytowego) zapalenia tarczycy,
• niedoboru jodu,
• usunięcia całej tarczycy, np. z powodu raka tarczycy lub wola guzkowego, gdzie dochodzi do trwałej niedoczynności tarczycy. Również po usunięciu części tarczycy może dojść do jej niedoczynności,
• leczenia jodem promieniotwórczym. Leczenie jodem promieniotwórczym (jodem radioaktywnym; 131I) może być przeprowadzone z różnych powodów (np. choroba Gravesa i Basedowa, wole guzkowe nadczynne),
• innych zapaleń tarczycy, np. podostrego zapalenia tarczycy,
• stosowania pewnych leków (np. amiodaron),
• niedoczynności przysadki – jest to gruczoł endokrynny, który produkuje TSH. Jeśli nie ma TSH, to tarczyca nie jest stymulowana do produkcji własnych hormonów.

Główne objawy niedoczynności tarczycy

• uczucie ciągłego zimna,
• zmęczenie i senność,
• depresja,
• zaburzenia pamięci,
• przyrost masy ciała,
• zaparcia,
• spowolnienie czynności serca, niskie ciśnienie tętnicze,
• sucha łuszcząca się blada skóra, suche włosy,
• zaburzenia miesiączkowania, niepłodność.

Leki w niedoczynności tarczycy

Do leczenia niedoczynności tarczycy stosuje się głównie preparat lewotyroksyny. Na rynku Polskim są to dwa preparaty: Euthyrox oraz Letrox.

Jeśli przyjmujesz ten lek pamiętaj o tym, że:

• lek  należy przyjmować na czczo co najmniej 30-60 min przed pierwszym posiłkiem lub co najmniej 3 godziny po ostatnim posiłku przed snem,
• leku nie należy łączyć z innymi lekami i suplementami diety. Jeśli stosujesz inne leki zapytaj lekarza w jakiej kolejności i odstępach należy przyjmować leki. Jeśli stosujesz suplementy diety, najlepiej zrobić co najmniej 3- godzinną przerwę między przyjęciem leku i suplementu,
• lek należy popić połową szklanki wody,
• nie należy pić kawy i mocnej herbaty do 3 godzin od przyjęcia leku. Ewentualnie można wypić kawę godzinę przed przyjęciem leku (chociaż picie kawy na czczo nie jest dobre).

Jakiego jedzenia lepiej unikać po przyjęciu leku?

Jeśli stosujesz leki zawierające lewotyroksynę (hormon tarczycy) z powodu jej niedoczynności, pamiętaj o tym, że niektóre pokarmy mogą ograniczać wchłanianie leku i tym samym przyczyniać się do nieskuteczności leczenia.

Nie musisz eliminować tych pokarmów z diety, ale należy zachować odstęp co najmniej 2 godzin od przyjęcia leku do jedzenia pokarmów, do których należą:

• soja i produkty sojowe,
• warzywa krzyżowe (kapusta, brokuł, kalafior, rzodkiew),
• orzeszki ziemne,
• kakao.

Opracowano na podstawie:
Dietoterapia autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy. Wskazówki dla pacjenta. Dr inż. Agata Janczy, lic. Magdalena Landowska. Zakład Biochemii Żywienia, Gdański Uniwersytet Medyczny.